In het Rembrandtjaar 2019 is de NOS in het tv programma Project Rembrandt op zoek gegaan naar de beste amateur kunstschilder van Nederland. Het is interessant om te zien hoe zo’n selectie plaatsvindt. Is het zo wie zo mogelijk om de beste kunstschilder vinden. Bij het zoeken naar kandidaten voor een functie binnen een bedrijf wordt ook vaak gesteld: We zoeken de beste man of vrouw voor deze positie. Ik zeg dan altijd: “Die zal je niet vinden. Zoek iemand die deze positie goed kan invullen”. Je moet dan gaan nadenken over wat noodzakelijk is voor een goede functievervulling. Dit dienen zoveel mogelijk objectieve criteria zijn. Zeker wanneer je de selectie met meerdere mensen doet. Je moet je selectie namelijk achteraf kunnen motiveren en toelichten. Bij Project Rembrandt was er een vakjury, bestaande uit 2 vaste leden met een wisselend lid, en een publieksjury die per aflevering wisselde van samenstelling. Het was iedere uitzending duidelijk dat de vakjury en de publieksjury verschillende selectiecriteria hadden. Het publiek koos wat ze mooi vond. En de vakjury? Ja, wat waren hun criteria? Ik heb gehoord: techniek, schilderen in de trant van de oude meester, ontwikkeling e.a. Voetbalcoach Louis van Gaal keek of zijn witte overhemd wel wit genoeg was geschilderd. Het mag duidelijk zijn. De vakjury probeerde nog wat objectieve professionele criteria aan te houden maar de selectie was grotendeels subjectief. Is dit echter slecht? Selecteer je hiermee de verkeerde kandidaat? Bij Project Rembrandt werd uiteindelijk de jongste deelnemer de winnaar met als motivatie dat hij de meeste potentie had om in voetsporen van de grote meester te treden. De beste amateur kunstschilder had hiermee een definitie gekregen waarmee de keuze te rechtvaardigen was. Ik durf te stellen dat het in het bedrijfsleven niet veel anders gaat. Dit project heeft mij weer eens de valluiken van selectie laten zien. Rembrandt is de meester van de suggestie. Hij laat ons zien wat we denken te zien.
